ดาวเคราะห์ที่ทำให้ดาวฤกษ์แม่ดูแก่กว่าวัย 14 พฤศจิกายน 2557
ข้อมูลใหม่จากหอสังเกตการณ์รังสีเอกซ์จันทราของนาซาบอกว่าดาวเคราะห์ดวงหนึ่งอาจจะเป็นสาเหตุให้ดาวฤกษ์ที่มันโคจรรอบดูแก่กว่าที่เป็นจริง การค้นพบนี้แสดงว่าดาวเคราะห์ขนาดใหญ่ดวงหนึ่งจะส่งผลต่อพฤติกรรมของดาวฤกษ์แม่ได้อย่างไร
ข้อมูลใหม่จากหอสังเกตการณ์รังสีเอกซ์จันทราของนาซาบอกว่าดาวเคราะห์ดวงหนึ่งอาจจะเป็นสาเหตุให้ดาวฤกษ์ที่มันโคจรรอบดูแก่กว่าที่เป็นจริง การค้นพบนี้แสดงว่าดาวเคราะห์ขนาดใหญ่ดวงหนึ่งจะส่งผลต่อพฤติกรรมของดาวฤกษ์แม่ได้อย่างไร
| ดาวเคราะห์ยักษ์ดวงหนึ่งโคจรในระยะประชิดจนทำให้สนามแม่เหล็กของดาวฤกษ์แม่ดูอ่อนแรงลง ดาวเคราะห์ที่มีชื่อว่า WASP-18b มีขนาดประมาณ 10 เท่ามวลดาวพฤหัสแต่อยู่ใกล้ดาวแม่อย่างมากจนมันโคจรครบรอบในเวลาไม่ถึงหนึ่งวัน แรงบีบฉีกที่รุนแรงของพฤหัสร้อนดวงนี้ดูเหมือนจะกำลังเปลี่ยนแปลงโครงสร้างภายในของดาวฤกษ์ |
Ignazio Pillitteri จากสถาบันดาราศาสตร์ฟิสิกส์แห่งชาติ(INAF) หอสังเกตการณ์ดาราศาสตร์ปาเลอร์โม ในอิตาลี ซึ่งนำการศึกษานี้ กล่าวว่า WASP-18b เป็นดาวเคราะห์นอกระบบสุดขั้วดวงหนึ่ง มันเป็นหนึ่งในพฤหัสร้อนที่มีขนาดใหญ่ที่สุดที่เคยพบและเป็นหนึ่งในดาวเคราะห์ที่อยู่ใกล้ดาวฤกษ์แม่ของมันมากที่สุดด้วย และคุณลักษณะเหล่านี้นำไปสู่พฤติกรรมที่ไม่คาคดคิด ดาวเคราะห์ดวงนี้กำลังเป็นสาเหตุให้ดาวฤกษ์แม่ของมันทำตัวแก่ก่อนวัย
ดาวที่อายุน้อยกว่ามักจะมีกิจกรรมมากกว่า, มีสนามแม่เหล็กที่รุนแรงมากกว่า, มีการปะทุเปลวดาวฤกษ์ใหญ่กว่าและเปล่งรังสีเอกซ์รุนแรงมากกว่าพวกที่แก่กว่า กิจกรรมแม่เหล็ก, การปะทุเปลวและการเปล่งรังสีเอกซ์นั้นเชื่อมโยงกับการหมุนรอบตัวของดาวฤกษ์ ซึ่งโดยทั่วไปมักจะลดลงตามอายุ อย่างไรก็ตาม เมื่อนักดาราศาสตร์มอง WASP-18 ด้วยจันทราในระยะยาว พวกเขากลับไม่พบสัญญาณรังสีเอกซ์ใดๆ เลย ด้วยความสัมพันธ์ระหว่างกิจกรรมแม่เหล็กกับการเปล่งรังสีเอกซ์ของดาวฤกษ์ เช่นเดียวกับอายุที่แท้จริงของมัน นักวิจัยพบว่า WASP-18 นั้นมีกิจกรรมน้อยกว่าที่ควรจะเป็นประมาณร้อยเท่า นี่ทำให้มันดูมีอายุใกล้เคียงกับดวงอาทิตย์ของเราเลย
อย่างไรก็ตาม จากแบบจำลองทางทฤษฎีและข้อมูลอื่นๆ ทีมของ Pillitteri ได้ตรวจสอบพบว่า WASP-18 มีอายุประมาณห้าร้อยล้านถึงสองพันล้านปี ในขณะที่อาจจะฟังดูแก่ แต่มันก็ถือว่ามีอายุน้อยตามมาตรฐานทางดาราศาสตร์ เมื่อเปรียบเทียบแล้ว ดวงอาทิตย์ของเรามีอายุเกือบ 5 พันล้านปีและคิดว่ากำลังอยู่กลางทางของช่วงชีวิตของมัน
Scott Wolk ผู้เขียนร่วมจากศูนย์ฮาร์วาร์ดสมิธโซเนียนเพื่อดาราศาสตร์ฟิสิกส์ กล่าวว่า เราคิดว่าดาวเคราะห์กำลังทำให้ดาวฤกษ์แก่โดยการสร้างปัญหาที่ภายใน นักวิจัยอ้างว่าแรงบีบฉีกที่เกิดจากแรงโน้มถ่วงของดาวเคราะห์ยักษ์ ซึ่งคล้ายกับที่ดวงจันทร์ทำให้เกิดน้ำขึ้นน้ำลงบนโลกแต่ด้วยขนาดที่ใหญ่กว่ามาก อาจจะรบกวนสนามแม่เหล็กของดาวฤกษ์ ความแรงของสนามแม่เหล็กนั้นขึ้นอยู่กับปริมาณที่ก๊าซร้อนกวนภายในของดาวมากน้อยแค่ไหน หรือกระบวนการที่เรียกว่าการพาความร้อน(convection)
Salvatore Sciortino จาก INAF-หอสังเกตการณ์ดาราศาสตร์ปาเลอร์โม อิตาลี เช่นกัน กล่าวว่า แรงโน้มถ่วงของดาวเคราะห์อาจจะเป็นสาเหตุให้การเคลื่อนที่ของก๊าซภายในดาว ทำให้การพาอ่อนแรงลง นี่อาจจะเป็นผลแบบโดมิโนซึ่งทำให้สนามแม่เหล็กอ่อนแรงลงและดาวก็แก่ก่อนวัย
WASP-18 ได้รับผลจากปรากฏการณ์นี้มากเป็นพิเศษเนื่องจากเขตการพาของมันนั้นแคบกว่าดาวฤกษ์เกือบทั้งหมด นี่ทำให้มันอ่อนไหวมากขึ้นต่อผลกระทบของแรงบีบฉีกที่มีต่อมัน ผลของแรงบีบฉีกจากดาวเคราะห์อาจจะอธิบายปริมาณของลิเธียมที่สูงผิดปกติในการศึกษา WASP-18 ในช่วงตาเห็นก่อนหน้านี้ ลิเธียมมักจะพบในดาวฤกษ์อายุน้อยแต่เมื่อเวลาผ่านไป การพาจะนำลิเธียมเข้าไปภายในที่ร้อนกว่าที่ซึ่งมันจะถูกทำลายโดยปฏิกิริยานิวเคลียร์ ถ้ามีการพาที่น้อยลง ลิเธียมก็ไม่สามารถหมุนเวียนสู่ภายในของดาวได้มากนัก ช่วยให้มีลิเธียมหลงเหลืออยู่มากขึ้น ผลสรุปเหล่านี้เผยแพร่ใน Astronomy and Astrophysics ฉบับเดือนกรกฎาคม และเผยแพร่ออนไลน์แล้ว
rook :รายงาน
แหล่งที่มา: spaceref.com : Chandra x-ray observatory finds planet that makes star act deceptively old
space.com : this huge alien planet is making its host star age prematurely


0 ความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น